پیش‌نشست همایش ملی «پیشتازان نهضت اسلامی آیت‌الله محمد یزدی (ره)

ارائه دهنده: حجت‌الاسلام ایمانی‌مقدم

محل برگزاری: مجتمع عالی تربیت مجتهد مدیر محمدیه

پیش‌نشست همایش ملی «پیشتازان نهضت اسلامی؛ آیت‌الله محمد یزدی (رحمه‌الله علیه)» با ارائه‌ی علمی حجت‌الاسلام ایمانی‌مقدم در مجتمع عالی تربیت مجتهد مدیر محمدیه برگزار شد؛ نشستی که به همت این مجتمع علمی‌ـ‌حوزوی شکل گرفت و در فضایی آمیخته از تکریم، تفقه و بازخوانی میراث علمی و انقلابی یکی از برجسته‌ترین پیشتازان نهضت اسلامی ایران، آیت‌الله محمد یزدی (ره)، برگزار گردید. در این جلسه که عنوان «پیوند حوزه و نظام اسلامی در نگاه مرحوم حضرت آیت‌الله یزدی (رحمه‌الله علیه)» را بر خود داشت، حجت‌الاسلام ایمانی‌مقدم با بیانی عالمانه، پرشور و مستدل کوشید تا ضمن واکاوی این مفهوم بنیادین، آن را در سطحی کلان‌تر و عمیق‌تر، یعنی پیوند میان دین و حکومت، مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. ایشان در آغاز سخن، با اشاره به این نکته که اگر نسبت میان دین و حکومت در اندیشه اسلامی به‌درستی فهم شود، درک اندیشه‌ها و تلاش‌های فقیه بصیر و مدیر، آیت‌الله یزدی، در تحقق آرمان حکومت دینی روشن‌تر و ژرف‌تر خواهد شد، تصریح کرد که فهم اندیشه امام خمینی (قدس‌سره) درباره ولایت فقیه، کلید اصلی در تبیین رسالت حوزه‌های علمیه و جایگاه روحانیت در نظام اسلامی است.

وی با تکیه بر مبانی فقه امامیه، به‌ویژه آرای فقهای برجسته‌ای چون ملا احمد نراقی و امام خمینی (ره)، ریشه‌های نظری حکومت اسلامی را تبیین نمود و خاطرنشان ساخت که در منظومه فکری امام خمینی، حکومت اسلامی نه امری ثانوی یا صرفاً سیاسی، بلکه جوهره و ذات اسلام است؛ چرا که به تعبیر ایشان، «الإسلام هو الحکومة و شؤونها». بر همین مبنا، حجت‌الاسلام ایمانی‌مقدم تأکید کرد که مرحوم آیت‌الله محمد یزدی (ره) از پرورش‌یافتگان مکتب امام بودند که کوشیدند فقه را از چارچوب فردی و مدرسه‌ای فراتر برند و آن را در عرصه اجتماع، سیاست و حکومت جاری سازند.

در ادامه، سخنران به استناد آیات متعدد قرآن کریم، از جمله «إن الحکم إلا لله» (یوسف/۴۰)، «یا داوود إنا جعلناک خلیفة فی الأرض فاحکم بین الناس بالحق» (ص/۲۶) و «وعد الله الذین آمنوا منکم و عملوا الصالحات لیستخلفنهم فی الأرض» (نور/۵۵)، نشان داد که در نگاه قرآنی، حکومت امری الهی و لازمه اقامه دین است و این حقیقت در طول تاریخ انبیا، از نوح تا خاتم‌الانبیا (ص)، همواره محور دعوت آنان بوده است. او تأکید کرد که اقامۀ دین، به معنای تحقق اجتماعی و نهادی شریعت است و بدون حکومت الهی، این اقامه ممکن نیست. از این منظر، امام خمینی (ره) با تکیه بر همین مبانی قرآنی، نظریه ولایت مطلقۀ فقیه را بازتولید و نظام جمهوری اسلامی را بر اساس آن بنا نهادند.

ایمانی‌مقدم در بخش دیگری از سخنان خود، ضمن اشاره به آیه شریفه «أن أقیموا الدین»، اقامۀ دین را رسالتی الهی و اجتماعی دانست و اظهار داشت که آیت‌الله یزدی (ره) در امتداد همان مسیر انبیا و امام خمینی (ره)، در عمل به اقامۀ دین پرداختند، نه تنها در مقام نظریه‌پردازی بلکه در میدان عمل. ایشان در ادامه با اشاره به زندگی علمی و خانوادگی آیت‌الله یزدی گفت: ایشان فقیهی بودند که در کنار فقاهت و تدریس، در عرصه‌های مدیریتی نظام اسلامی نیز نقش‌آفرین شدند. در خانواده‌ای عالم‌پرور به دنیا آمدند، از محضر بزرگانی چون امام خمینی، آیت‌الله بروجردی، آیت‌الله اراکی و علامه طباطبایی بهره بردند و بیش از چهل اثر علمی ارزشمند از خود بر جای گذاشتند.

در بخش دیگری از این نشست، حاضران با گوش سپردن به روایت حجت‌الاسلام ایمانی‌مقدم، از خدمات گسترده آیت‌الله یزدی در نهادهای مهمی چون شورای نگهبان، مجلس خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی و قوه قضائیه آگاه شدند؛ عرصه‌هایی که در همه آن‌ها، ایشان کوشیدند تا فقه و اجتهاد را به عرصه قانون‌گذاری و مدیریت حکومتی وارد کنند و بدین‌سان حوزه را از انزوا و انفعال خارج سازند. سخنران، آیت‌الله یزدی را «فقیه مسئول در حوزه و نظام» توصیف کرد و گفت که ایشان در حالی که عمیقاً در فقاهت ریشه داشتند، در اداره نظام نیز به همان عمق، صاحب‌نظر بودند و این جمع میان علم و عمل، ویژگی نادر او بود.

یکی از بخش‌های تأثیرگذار این نشست، روایت ماجرای وقف منزل شخصی آیت‌الله یزدی برای تأسیس مجتمع عالی تربیت مجتهد مدیر محمدیه بود؛ اقدامی که از دید سخنران، نمونه بارز اخلاص و ترجیح دین بر دنیا بود. ایمانی‌مقدم تأکید کرد که این مجتمع، نماد عینی اندیشه آیت‌الله یزدی در پیوند حوزه و نظام است و قرار است در آن، مجتهدان مدیر و کارآمدی تربیت شوند که هم در عرصۀ اجتهاد و هم در مدیریت جامعه اسلامی نقش‌آفرین باشند.

او همچنین به تلاش‌های دشمنان انقلاب در تخریب و حتی ترور فیزیکی و شخصیتی آیت‌الله یزدی اشاره کرد و گفت: دو بار برای حذف فیزیکی ایشان اقدام شد و بارها نیز با عملیات رسانه‌ای و تخریبی سعی کردند چهره ایشان را مخدوش کنند، اما خلوص، ایمان و استقامت آن عالم ربانی، تمامی این توطئه‌ها را خنثی ساخت.

از تمامی علاقه‌مندان، فرهیختگان، پژوهشگران گرامی و همچنین مراکز و گروه‌های علمی و پژوهشی دعوت می‌شود تا علاوه بر ارسال مقالات خود، در صورت تمایل به برگزاری پیش‌نشست‌های علمی متناسب با محورهای همایش، از طریق درگاه رسمی همایش به نشانی: enqyazdi.qom.ac.ir ثبت‌نام نموده یا طرح‌ها و پیشنهادهای خود را ارسال نمایند. همچنین برای آگاهی از آخرین اخبار، دریافت فراخوان‌ها و ارتباط با مدیران همایش، می‌توانند به کانال رسمی همایش در پیام‌رسان‌های ایتا و تلگرام به نشانی: @enqyazdi_qom مراجعه کرده یا از طریق شماره تماس 09385307698 ارتباط حاصل فرمایند.

مطالب اخیر